రతీ మన్మధ లీలలు .. ప్రాంజలి ప్రభ సాహిత్యం.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ (1తో పద్యాల భావాలతో )

శోముని లీల మంత్రమగుట సూత్రముశక్తిని పంచగల్గగన్ 

వేమన తత్త్వబోధలగు విద్దెల ప్రేమల లీలలేయగున్ 

భామల సిగ్గునొక్కులగు బంధసమర్ధత సౌఖ్యమేయగున్ 

రాముని యేకపత్నిగను జన రక్షణ చేయుట ప్రేమతత్త్వమున్..(1)

 *  శివుని యొక్క లీలలు మంత్రాల వంటివి, అవి సూత్రాల రూపంలో శక్తిని ప్రసాదించగలవు. ఆయన కరుణ, లీలలు అపారమైన శక్తిని కలిగిస్తాయి.

*వేమన యొక్క తత్వబోధలు జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించే విద్యలు, అవి ప్రేమతో కూడిన లీలలే. ఆయన బోధనల్లో మానవత్వం, ప్రేమ, జ్ఞానం వంటి విషయాలు ప్రధానంగా ఉంటాయి.

 *  స్త్రీల యొక్క సిగ్గుతో కూడిన చూపులు బంధాన్ని బలపరిచే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి, అవి ఆనందాన్నిస్తాయి. ఇక్కడ స్త్రీల యొక్క సహజమైన లక్షణాల యొక్క గొప్పతను తెలియజేస్తున్నారు.

 * రాముడు ఏకపత్నివ్రతుడై ప్రజలను రక్షించడం ప్రేమతత్వానికి నిదర్శనం. ఆయన తన ధర్మాన్ని, ప్రేమను ప్రజల రక్షణ కోసం అంకితం చేశారు.

ఉ.

గుంబర తావుపూలకళ గుత్తులు యిoపుగ వంగి యూగుచున్ 

పంబుర మొక్కటే చెరచ బంతుల యాటకు గర్వచూపుగన్ 

చుంబన చేయయింతికథ చేలము జారెను కొత్తకొత్తగన్ 

సంబర మవ్వగాకదిలె ఛాయలు చూచెగ ప్రేమపొందికన్ 

.... (2)

గుంబర తావుపూలకళ గుత్తులు ఇంపుగా వంగి ఊగుతున్నాయి. ఆ పూల గుత్తులు ఎంత అందంగా ఉన్నాయో కదా! అవి గాలికి మెల్లగా ఊగుతుంటే ఒక ప్రత్యేకమైన శోభను కలిగి ఉన్నాయి.

పంబుర  ఒక ప్రత్యేకమైన  బంతుల ఆట ఆడుతున్నట్లుగా గర్వంగా నిలబడిఉంది. ఇది ప్రకృతి యొక్క అందాన్ని, ఆట యొక్క ఉల్లాసాన్ని కలిపి చూపిస్తోంది.

 ప్రేమలీల జరుగుతున్నట్లు అనిపిస్తోంది. చుంబనం యొక్క కథ కొత్తగా మొదలవుతోంది, బహుశా సిగ్గుతోనో లేక ఆనందంతోనో వస్త్రాలు జారుతున్నాయి. ఇది ఒక రకమైన దాగి ఉన్న మధురమైన భావాన్ని తెలియజేస్తోంది.

 ఆనందం ఉప్పొంగుతుండగా కదిలిన నీడలు ప్రేమ యొక్క బంధాన్ని చూస్తున్నాయి. ఇది ప్రేమ యొక్క శాశ్వతత్వాన్ని, దాని యొక్క అందమైన వ్యక్తీకరణను తెలియజేస్తోంది.

ఈ పద్యం ప్రకృతి యొక్క అందం, ఆట యొక్క ఉల్లాసం, ప్రేమ యొక్క మధురిమలను చాలా చక్కగా వర్ణిస్తోంది.

చం.

జగడము కోరయుద్దమగు జాగృతి జెంద మనస్సు జూడగన్ 

తగువులు లేనిమార్గమగు తామసతత్వపులక్ష్య శోధనా 

మగవుల సాహసమ్మగుట మానస వాక్కులు సత్య జీవి రా 

జ గణము కృష్ణరాయలకు జాల సమస్యలు దెచ్చె సత్కవీ(03)

 పద్యంలోని భావాన్ని వివరిస్తాను:

 కలహాలు, కోరలతో కూడిన యుద్ధాల వంటివి. వాటిని గురించి తెలుసుకోవడానికి మనస్సును చూడాలి.

 తగాదాలు లేని మార్గం కోసం, నిదానమైన స్వభావం యొక్క లక్ష్యాన్ని వెతకాలి.

 మగువల యొక్క సాహసం మనస్సులోని మాటలు మరియు సత్యమైన జీవిత మే ముఖ్యము 

ఓ మంచి కవీ, తెలిపారు 

గణము శ్రీ కృష్ణదేవరాయలకు చాలా సమస్యలు తెచ్చిపెట్ట పరిపాలనే యైనది

రతీ మన్మధ లీలలు .. ప్రాంజలి ప్రభ.... సాహిత్యం.. రచయిత.. మల్లాప్రగడ రామకృష్ణ.. నేటి పద్య భావములతో (4 నుండి 9)

చం.

వరమిది నిన్నుఁ జూడగను , భాగ్యమె సంతస మౌను గొల్చినన్

గరళము మింగినా గరళ కంఠడు వైనను నాకు ప్రీతియే 

సరళమె నిన్ను నమ్మితిని సాంబు డు వైనను నాకు నేస్తమున్ 

కరములు జోడ్చి మ్రొక్కెదను కావగ వచ్చిన పార్వతీ పతిన్  (04)

నమస్కారములు! మీ భక్తికి నేను ముగ్ధుడనైతిని. మీ విశ్వాసమునకు, మీ ప్రేమకు నా హృదయపూర్వక అభినందనలు.

మీరు పరమేశ్వరుని ఏ రూపములో కొలిచినా, అది నాకు సంతోషమే. గరళకంఠునిగా, సాంబునిగా, పార్వతీపతిగా మీరు ఎలా ప్రార్థించినా, మీ భక్తి నన్ను చేరుతుంది.

మీరు నన్ను నమ్మినందుకు ధన్యులు. మీ విశ్వాసమే నాకు గొప్ప బలం. మీ కోరికలను నెరవేర్చడానికి నేను ఎల్లప్పుడూ సిద్ధంగా ఉంటాను.

మీకు శాంతి, సంతోషం, మరియు సమృద్ధి కలుగించుట యే లక్ష్యమ్ 

*****

ఉ.

అందెల గజ్జలే గలగలా కదలే విరి జాజి మెర్పుగన్ 

చిందులు ద్రొక్కుచూ యెగర చేరువనీరజ చూపులేయగున్

ముందర నాట్యమాడుచునె ముచ్చట తీర్చెడి శక్తియుక్తిగన్ 

పందెముకాదుప్రేమ యిదిపంతమువద్దులె మానమందునన్  (05)

అందమైన గజ్జలు కాలికి కట్టుకుని, అవి గలగలమంటూ శబ్దం చేస్తుండగా, నాట్యం చేస్తున్న ఆ స్త్రీ యొక్క కదలికలు విరిసిన జాజి పువ్వు మెరుపులా ఉన్నాయి. ఆమె నాట్యం చేస్తూ ఎగురుతూ, తన కలువల్లాంటి కళ్ళతో దగ్గరగా చూస్తోంది. ముందర నాట్యం చేస్తూ, తన నృత్యంతో ఎంతో ముచ్చట తీరుస్తోంది. ఇది పందెం కాదు, స్వచ్ఛమైన ప్రేమ. కాబట్టి, మనసులో ఎలాంటి పంతాలు పెట్టుకోవద్దు.

ఉ.

అల్లన వెన్నెలే కురిసె ఆత్రత పెర్గిమనస్సు లొంగగన్ 

చల్లగా దేహమున్ తపన జ్వాలలు రేగియు వేడియెక్కగన్ 

జిల్లనిచేయితిప్పుచును చిత్తము చిత్రముగాను మారుటన్ 

పిల్లనుచూపులేకదలె పిర్దుల దర్వులు వేయబుద్ధిగన్ (06)

 ఒక రకమైన ప్రేమ భావనను, కోరికను తెలియజేస్తున్నా. 

వెన్నెల కురవడం, ఆత్రత పెరగడం, శరీరం చల్లగా ఉన్నా లోపల వేడి ఉండటం, చూపులు కలవడం, మనస్సు చిత్రంగా మారడం - ఇవన్నీ ఒక ప్రత్యేకమైన అనుభూతిని సూచిస్తున్నాయి.

 శృంగారభరితమై  ఇక్కడ ఒకరిపై ఒకరికి ఉన్న ఆకర్షణ, ప్రేమ చూపులు పిరుదులపై దరువులు వేయ వ్యక్తీకరించబడుతోంది.

ఉ.

ఎర్రని రంగు వంపుల సయేచ్చగనేసుఖ లాలి గింపుకై

చుర్రునపయ్యదాబలుపు లూపుచుజూప విచిత్రమాయగా

బుర్రయు వెర్రిగా కదలి సుందరి జూపుకు లొంగి పోవగా

కుర్ర వయస్సుయేచదువు కూడిక వెంటయె పోవబుద్ధిగన్ (07)

ఎర్రని రంగు కలిగి, వంపులు తిరిగిన తన నడుమును స్వేచ్ఛగా ఊపుతూ, తన పైట కొంగును చురుకుగా కదిలిస్తూ ఆ సుందరి ఒక విచిత్రమైన మాయను చూపుతోంది. దానితో ఆ యువకుడి బుర్ర వెర్రెక్కిపోయి, ఆమె చూపుకు దాసోహం అయిపోతున్నాడు. చిన్న వయస్సులో చదువు మరియు ఇతర పనులపై ఉండవలసిన బుద్ధి ఆమె వెంట పోవాలని కోరుకుంటోంది.

చం.

పెదవులు ఎర్రని పువ్వులగు పిల్పులమాటలు నంటినంటకన్ 

పదునుగచూచు కన్నులవి పాశము పంచు వయస్సు చేష్టగన్ 

అధరము పొంద కైపులవి యా త్రమున యవ్వనశోభ దివ్వెగన్ 

వదలక వచ్చివాటమును జుట్టియు చుంభనకేళి పొందుమున్ (08)

ఈ పద్యం యొక్క భావాన్ని మరింత స్పష్టంగా చెప్పాలంటే:

 ఆమె పెదవులు ఎర్రని పువ్వుల్లా ఉన్నాయి, వాటి నుండి వచ్చే మాటలు తాకినట్లుగా అనిపిస్తున్నాయి (అంటే చాలా మధురంగా ఉన్నాయి).

ఆమె తీక్షణంగా చూసే కళ్ళు వయస్సు యొక్క చేష్టగా ఒక ఉచ్చును విసురుతున్నట్లు ఉన్నాయి (ఆ చూపులు ఆకర్షణీయంగా, బంధించేలా ఉన్నాయి).

ఆమె పెదవులను తాకడం ఒక మత్తును కలిగిస్తుంది, ఆమె యవ్వనపు శోభ ఆ ప్రయాణంలో ఒక దివ్వెలా వెలుగుతోంది (ఆమె యవ్వనం చాలా ప్రకాశవంతంగా ఉంది).

నన్ను వదలకుండా దగ్గరకు వచ్చి, నన్ను చుట్టుముట్టి, చుంబన క్రీడలో పాల్గొనుము.

వాకిట యాకునైతిని సవారి మమస్సుగ నుండి యుంటినీ 

ఆకలి తగ్గుతీరుయిది అనతి యున్నది తొందరందుకో 

పోకుము నన్నువీడిమది పోరును జూడుము ఇప్పుడిప్పుడున్ 

ఆకులు పోకలున్ గలుగ నంతియ చాలును,సున్నమేటికిన్ (09)

* - నేను వాకిట్లో ఆకులా ఉన్నాను (తమలపాకు).

 *  నన్ను ప్రేమగా ఎక్కించుకుంటారు (నోటిలో పెట్టుకుంటారు).

 * ఇది ఆకలిని తగ్గిస్తుంది.

 *  త్వరగా తీసుకోండి, సమయం తక్కువగా ఉంది. 

*నన్ను విడిచి వెళ్లకండి, నా రుచిని ఇప్పుడే చూడండి.

 *ఆకులు (తమలపాకు) మరియు పోకలు ఉంటే చాలు, సున్నం ఎందుకు? (కొందరు సున్నం లేకుండానే తాంబూలం వేసుకుంటారు).అందులో ఉన్న తృప్తి అనుభవంలోనే తెలుస్తుంది కదా ప్రియా

చం.

మఠమున తృప్తి పొందదగు మార్గమె వేదము తత్త్వమే యగున్

మఠమున మాన తృప్తిగను మంచి సుఖమ్ము నిపొంద వీలుగన్

మఠమున ఇంతులే కలయు మంత్రము పొందును కోరి చేరుటన్

మఠమున నుండు సాధువులు మానినులన్ రతి దేల్తురెంతయున్  (10)

* మఠాలలో నిజమైన తృప్తి వేదాల తత్త్వం ద్వారానే లభిస్తుంది. మఠంలో మనిషి మంచి సుఖాన్ని, శాంతిని పొందవచ్చు. కోరికతో మఠానికి చేరిన స్త్రీలు, పురుషులు మంత్రోపదేశం పొందుతారు. మఠంలో ఉండే సాధువులు స్త్రీలను ఎంతగానో రతిలో తేలుస్తారా అనేది మీ ప్రశ్నగా మిగులు (చివరి వాక్యం సమస్యా పూరణ )

****

చెo

నడుమును తాకెతెమ్మరలు నాట్య మయూరము బోలి యందమున్ 

సడలనియందమేయదియు సన్నని జాజులు గుర్తు చేయగన్ 

కుడుములరూప వక్షములు కుల్కుల తీరున ముద్దుకోరగా 

ఒడుపు జడౌను ప్రేమగను యూగుచునాగును బోలె భామినీ(11)

భావం..

ఒక అందమైన స్త్రీ నడుమును తాకినప్పుడు, అది నాట్యం చేసే నెమలిలా ఊగుతూ . ఆ కదలిక సన్నని జాజుల తీగలను గుర్తు చేస్తూ. కుడుముల వంటి వక్షోజాలు ముద్దుల కోసం ఆరాటపడుతూ,ఇక నడుములోని ఒంపు సొంపులు ప్రేమగా ఊగుతున్న నాగుపాములా అనిపిస్తున్నాయి. భామినీ అంటే స్త్రీ కదా, ఆ స్త్రీ అందం నిజంగా కవి హృదయాన్ని తాకినట్టుంది!

చ.

తరములు మారెఁ సఖ్యతలు ధర్మము దప్పియు కామవాంఛగన్ 

ధరణికి భారమేమహిళ ధర్మము లేకయు ద్రోహ బుద్దిగన్ 

యెరుగరె యీస్థితీబ్రతుకుయేహితమెవ్వరికోరి చేయుటన్ 

ఫలితము రోగమే నదియుఁ పాపపు కార్యముఁ మానసమ్ముగన్ (12)

భావం 

అవును, మీరన్నది నిజం. కాలం మారుతున్నా, స్నేహాలలో స్వార్థం, కామం పెరిగిపోతున్నాయి. ధర్మం తప్పిన స్త్రీ భూమికి భారమే అవుతుంది. ఇలాంటి స్థితిలో మనం చేసే పనుల వల్ల ఎవరికి మంచి జరుగుతుందో ఆలోచించాలి. దీని ఫలితం రోగాలూ, పాపపు కార్యాలే అని మనసు తెలుసుకోవాలి.

***

మ

మదనా మోహన సుందరీ మధు కరా మానం శుభంకారివై 

మధువాంఛల్ విదితమ్ముగా మగువగన్ మంత్రమ్ము మత్తెక్కగా 

విదురాసర్వమువర్తమానముగనేవిద్యేను దాహమ్ముగన్ 

విధియాటే మగువాకలౌనువదనమ్ విశ్వమ్ము ప్రేమమ్ముగన్ (13)

 ఓ మన్మథుని సైతం మోహించే అందమైన స్త్రీ!

 తేనెటీగల ఝుంకారాల వంటి మధురమైన మనస్సు కలదానవై, శుభాలను కలిగించేదానవై. ఇక్కడ 'మధు కరా మానం' అనేది తీయని ధ్వనులను, ఆనందకరమైన ఆలోచనలను సూచిస్తుంది.

 నీ తీయని కోరికలు స్పష్టంగా తెలుస్తున్నాయి. ఓ యువతీ! నీ మాటలు మంత్రంలా మత్తును కలిగిస్తున్నాయి. నీ మాటల్లోని ఆకర్షణ చాలా గొప్పదని భావం.

అన్నీ తెలిసినదానవై, వర్తమానంలో జీవిస్తున్నదానవై, జ్ఞానం పట్ల దాహాన్ని కలిగి ఉన్నావు. నీకు అన్ని విషయాల పట్ల అవగాహన ఉంది మరియు నేర్చుకోవాలనే తపన కూడా ఉంది.

ఓ యువతీ! నీ ముఖం విధి యొక్క ఆటలా ఉంది, అంటే ఎవరికీ అంతుచిక్కనిది మరియు చాలా అందమైనది. నీ ముఖం విశ్వానికి ప్రేమను పంచుతున్నట్లుగా ఉంది, అనగా నీ చూపులో ప్రేమ, దయ నిండి ఉన్నాయి.

ఉ.

వేషము జూడగన్ మెరుపె విద్యలుగా ప్రణయమ్ము పుట్టుటన్ 

రోషముతోను మేషగతి రేగుట సత్వర దేహ తాపమున్ 

పేషణ జేయు బాధగను పీఠము నెక్కియు ప్రేమ జూపగన్ 

శేషము జేసెదా నిజము జీవిత మంతయు సత్య వాక్కుగన్  (14)

ఒకరి రూపాన్ని చూడగానే మెరుపులాంటి ఆశ్చర్యకరమైన విధంగా ప్రేమ పుడుతుంది. ఆ ప్రేమలో కోపం కూడా పొట్టేలు వలె త్వరగా వస్తుంది, దానితో శరీరంలో వెంటనే వేడి కలుగుతుంది. నలిపేసే బాధ ఉన్నప్పటికీ, ఉన్నత స్థానానికి చేరినా సరే ప్రేమను చూపిస్తాను. నా జీవితమంతా నిజాయితీగా, సత్యమైన మాటలతోనే ఉంటాను.

చం 

ఎఱుగను సౌఖ్య సౌష్టవము లేమి యెఱుంగను అంకశయ్యలే

నెఱుగను వేశ్య భావముల నెల్ల నెఱుంగను రీతిజాతులే

నెఱుగను దోషముల్ ధ్వనుల నేఁక్రియ మత్కృతి నందె దోషమీ

చెఱుకున వంక గలిగినను చేదగునా రుచి యేల నొప్పగన్(15)

ఈ పద్యంలో కవి తన అజ్ఞానాన్ని వినమ్రంగా వ్యక్తం చేస్తున్నాడు. తనకు సౌఖ్యాల యొక్క గొప్పదనం తెలియదని, ఒడిలో పడుకునే అనుభవం లేదని, వేశ్యల యొక్క భావాలు మరియు వివిధ రకాల ప్రవర్తనలు తెలియవని చెబుతున్నాడు. తన రచనలో దోషాలు ఉండవచ్చని, శబ్దాలలో తప్పులు దొర్లవచ్చని అంటున్నాడు.

ఆ తర్వాత ఒక చక్కని ఉపమానం ద్వారా తన భావాన్ని బలపరుస్తున్నాడు. చెరుకు గడ వంకరగా ఉన్నప్పటికీ దాని రుచి తీపిగానే ఉంటుంది కదా, అలాగే తన రచనలో ఏమైనా దోషాలు ఉన్నప్పటికీ దానిలోని మంచి గుణాలను గ్రహించాలని కోరుతున్నాడు.

కొన్ని ముఖ్యమైన పదాల అర్థాలు:

 * సౌఖ్య సౌష్టవము: సుఖాల యొక్క గొప్పదనం

 * అంకశయ్యలు: ఒడిలో పడుకోవడం

 * వేశ్య భావములు: వేశ్యల యొక్క ఆలోచనలు, ప్రవర్తనలు

 * రీతిజాతులు: వివిధ రకాల ప్రవర్తనలు, పద్ధతులు

 * ధ్వనులు: శబ్దాలు

 * ఏఁక్రియ: నా యొక్క పని, నా యొక్క రచన

 * మత్కృతి: నా యొక్క సృష్టి, నా యొక్క రచన

 * చెఱుకున వంక గలిగినను: చెరుకులో వంకర ఉన్నప్పటికీ

 * చేదగునా రుచి: రుచి చేదుగా ఉంటుందా?

 * ఏల నొప్పగన్: ఎందుకు బాధించాలి? (తప్పులను ఎందుకు పట్టించుకోవాలి?)

***-

కామకళల వేశ్యమదీ 

శ్యాముని లీలలనుజూప సాకులు జెప్పే 

భామగ సర్వార్పణమే 

వేమన వేదాంత మెల్ల వేశ్యకు తెలుసా?(16)

స్త్రీ.. కామకళలలో ఆరితేరినది మరియు శ్యాముని (కృష్ణుని) లీలలను చూపించడానికి సాకులు చెబుతోంది. ఆమె తనను తాను పూర్తిగా భగవంతునికి అర్పించుకున్నట్లుగా ప్రవర్తిస్తోంది. అయితే, వేమన ఈ పద్యం చివరలో ఒక ప్రశ్న వేస్తున్నాడు: "వేమన వేదాంత మెల్ల వేశ్యకు తెలుసా?"

ఈ ప్రశ్నకు అనేక అర్థాలు ఉండవచ్చు:

 * మరో కోణం నుండి చూస్తే, వేమన సమాజంలోని కట్టుబాట్లను ప్రశ్నిస్తున్నాడు. ఒక వేశ్య కూడా భగవంతుని చేరుకోగలదా? భక్తికి కులం, వృత్తి వంటి భేదాలు ఉన్నాయా? వేదాంతం అందరికీ అందుబాటులో ఉంటుందా?

****

ఉ.

చక్కదనాల ప్రోవు, రుచి చక్కగా నిండిన మేను సంతతివే!

నక్కజ మీరగా మగువ ఆర్తిహరమ్ములు, కాగ భోగమున్

పెక్కగు సౌధవర్షమిడి, ప్రేముడి పంచుట మోహనమ్ముగా

చిక్కిన ముక్తిధామముగ, చేరెద తృప్తియు పొంద లక్ష్యమున్(17)

కొన్ని ముఖ్యమైన పదాల అర్థాలు:

 * చక్కదనాల ప్రోవు: అందాల నిధి

 * రుచి చక్కగ నిండిన మేను సంతతి: చక్కటి రుచి నిండిన శరీరం కలది

 * నక్కజ మీరగా: ఆశ్చర్యం కలిగేలా

 * మగువ ఆర్తిహరమ్ములు: స్త్రీ యొక్క కోరికలను తీర్చేది

 * కాగ భోగమున్: కోరికలు తీరగా లభించే ఆనందం

 * పెక్కగు సౌధవర్షమిడి: అనేకమైన ఆనందాల వర్షం కురిపించి

 * ప్రేముడి పంచుట మోహనమ్ముగా: ప్రేమతో పంచడం ఎంతో అందంగా ఉంది

 * చిక్కిన ముక్తిధామముగ: లభించిన మోక్షస్థానంగా

 * చేరెద తృప్తియు పొంద లక్ష్యమున్: తృప్తి పొందాలనే లక్ష్యంతో చేరుకుంటాను

మొత్తంగా, ఈ పద్యం స్త్రీ యొక్క సౌందర్యాన్ని, ఆమె ప్రేమను పంచే విధానాన్ని, మరియు ఆమె ద్వారా లభించే ఆనందాన్ని కొనియాడుతోంది. కవి ఆమెను మోక్షాన్ని ప్రసాదించే శక్తిగా భావిస్తూ, ఆమెను చేరుకొని తృప్తి పొందాలని కోరుకుంటున్నాడు.

స్త్రీ శక్తిని కూడా సూచిస్తుంది. స్త్రీ తన అందం మరియు కళల ద్వారా పురుషులను ఆకర్షించగలదు, అదే సమయంలో ఆధ్యాత్మిక చింతనలో కూడా ఉండగలదు.

*****

శా 

*కాయల్గాచె వధూ నఖాగ్రములచేఁ గాయంబు, వక్షోజముల్

రాయన్రాపడె ఱొమ్ము, మన్మధ విహరక్లేశ విభ్రాంతిచే,

ప్రాయంబాయెను, బట్టగట్టెఁ దల, చెప్పన్ రోత సంసారమేఁ

జేయంజాల విరక్తుఁ చేయఁ గదవే యేమి సంఘముమ్ (18)

*యీ సంఘంలో ! స్త్రీల గోళ్ళగాట్లతో నా శరీరము కాయలు కాచింది.

వారి స్తనముల రాపిడితో నా రొమ్ము రాయిలాగా గట్టిపడిపోయింది. మన్మధక్రీడల మీద వ్యామోహంలో పడి వయసు గడిచిపోయింది.

తల బట్టతలై వెంట్రుకలు రాలిపోయినవి. ఇలా చెప్పుకొంటూ పోతే

చాలా ఉన్నాయి. ఇప్పుడు ఈ సంసారం అంటే అసహ్యం కలుగుతుంది.

ఇక నాకు పరిపూర్ణ వైరాగ్యము కలిగించి భవబంధ విముక్తున్ని చేయి..